Otizm nedir? Otizm, belirli bir hastalık olmayıp ciddi bir nörogelişimsel bozukluktur, ancak karakteristik davranış sorunlarından oluşan bir sendromdur. Otizm tanısı nasıl konur? Otizm tanısı çocuk ruh sağlığı alanında uzman kişilerce klinik öykü ve muayene ile DSM 5 tanı kriterlerine göre konur. Otizm genellikle 18-30 ay arasında teşhis edilmesine rağmen iletişim, sosyalleşme ve oynama kısıtlılığı 6-12 ayda beri olabilmektedir. Otizmin sebebi nedir? Otizm etiyolojisi ve patogenezi hala büyük ölçüde bilinmezliğini korumaktır. Çeşitli genetik, epigenetik ve çevresel faktörler suçlanmıştır, fakat bozukluğa münhasır etiyopatogenetik baskın bir rol bulunamamıştır. Yaygın olan görüş multifaktöriyel ve karmaşık bir nöroimmün bozukluk olduğudur. Otizm belirtileri nelerdir?
Göz teması kurmada kısıtlılık
Çocuğun gelişim seviyesine uygun akran ilişkileri geliştirmede zorluk
Başkaları ile keyifli ilgi alanı veya başarılarını spontan paylaşmada eksiklik
Başkalarının dikkatini ilgilendiği nesnelere yöneltme ya da işaretleme eksiklik
Sosyal ve duygusal karşılıklılıkta eksiklik
Amaca uygun olmayan, anlamsız, basmakalıp, tekrarlayan duyusal-motor davranışlar
Otizmin tedavisi var mıdır?
Otizmin sebebi hala net olarak bilinmediği için şu anki bilgilerimiz ışığında otizm için tamamen tedavi edici ve herkes için uygun olan yöntem bulunmamaktadır. Otistik bozukluğun öncelikli tedavisi özel eğitimdir. Ancak otizmli çocukların erken belirlenmesi ve erken müdahale otizm spektrum bozukluklarının tedavisinde çok önemlidir. Tedavide hedef, çocuğun potansiyel fonksiyonel becerilerinin geliştirilmesi ve arttırılmasının yanı sıra çeşitli patolojik davranışların azaltılmasıdır. Erken, yoğun yapılandırılmış ve hedefe yönelik müdahalelerin yanı sıra mesleki terapi, konuşma terapisi gibi ek rehabilitasyon tedavileri gereklidir. İlaç tedavisi davranış bozuklukları iyileştirmek için kullanılabilir.
Otizmde gidişat nasıldır?
Otizm bebeklik döneminde başlayan bir bozukluktur, bu dönemdeki önemli değişiklikler yetişkinlikte sonucu etkileyecek gelişmeler ile ortaya çıkar. Bu değişiklikler göz ardı edilmemelidir ve destek programları optimize etmek için sürekli izleme ve bireye özgü adaptasyonlar gerekebilir. Genellikle altı yaşından önce konuşma ve normal zeka daha iyi sonuçlar ile ilişkili kabul edilmektedir. Bununla birlikte çalışmalar hala kısıtlı olup otizm ömür boyu bir bozukluktur ve henüz tedavi edilememektedir.
Aileler hangi durumlarda otizmden şüphelenip hekime başvurmalıdır?
Çocuklarının konuşması geciktiyse,
Ebeveynleri ile az göz teması kuruyorsa,
Çocuklarla oynamak yerine kendi başına oyun oynamayı tercih ediyorsa,
Oyuncaklarla oyun kurmak yerine amaçsız oynuyorsa,
Dönen cisimlere ve nesnelere ilgisi varsa,
yeme içme gibi isteklerini konuşarak ya da işaret ederek istemiyorsa,
Heyecanlanınca ya da sinirlenince Kendi etrafında dönme, ellerini çırpma gibi uygun olmayan amaçsız hareketleri varsa,
Yabancı bir ortamda yalnız başına kaldığında anne babasını aramıyorsa.